Historia piłki nożnej na świecie

Wielu z nas śledzi nowości ze świata piłki nożnej, fascynuje się grą drużyn, rozpływ się nad techniką poszczególnych piłkarzy, ale nie wielu z nas zna historię najbardziej popularnej na świecie dyscypliny. Dlatego postaram się, w skrócie, przedstawić najważniejsze wątki z kart historii światowej piłki nożnej.

Zacznijmy od wyjaśnienia pochodzenia słowa „Futbol”. Sformułowanie dotyczy zbioru gier o wspólnych korzeniach, opierających się na podobnych zasadach: zdobyciu większej ilości punktów za pomocą owalnej piłki. Dzisiejsza piłka nożna wywodzi się z rugby. W skutek zmian przepisów tej gry powstały liczne jej odłamy, z których później narodziła się piłka nożna.

Dokładne pochodzenie słowa Futbol nie jest jasne. Znane są trzy główne teorie dotyczące etymologii tego słowa:

– w średniowieczu dotyczyło gier, w których dopuszczano kopanie piłki

– kolejna teoria odnosi się do gier, w których używano nóg(a nie poruszano się konno, nie używano kija)

– określenie gier, w których używano piłki o wymiarze około jednej stopy.

Drugą, najbardziej rozpowszechnioną nazwą, jaką określano piłkę nożną było słowo „Soccer”. Określenie pochodzi z języka brytyjskiego i jest skróconym slangiem od pełnej nazwy piłki nożnej „Association Football” .

Początki piłki nożnej wywodzą się już z okresu starożytności. Gry, w których posługiwano się piłką istniały w różnych cywilizacjach na ziemi. W Chinach powstała gra „Cuju”, rozprzestrzeniła się również w Japonii pod nazwą „Kemari” oraz Korei (nazwa- Chuk-guk). Podobne zabawy znane były wśród Eskimosów, Indian, Aborygenów, Maorysi, Celtów oraz Wikingów. Obecną postać piłka nożna w dużej mierze zawdzięcza grze pochodzącej z Rzymu o nazwie „Harpastum”, która z kolei swój początek wzięła od greckiej „Episkyros”. Rzymskie piłki pompowane były powietrzem. Owa zabawa zapoczątkowała rozwój piłki nożnej. We Włoszech grano we „Calcio Fiorentini”, „Soule” we Francji, a „Futbol ludowy” na Wyspach Brytyjskich.

Narodziny współczesnej piłki nożnej datuje się na wiek XIX, a za jej prekursorów uważa się Brytyjczyków. Piłka nożna od czasów średniowiecza rozwijała się w różnych formach w Anglii i Szkocji, zdobywając coraz więcej zwolenników. W tym okresie na Wyspach Brytyjskich pojawiło się wiele odmian Futbolu ludowego (ang. mob football), jednym z nich był Royal Shrovetide Football. Gra nie miała jasno sprecyzowanych zasad i wyróżniała się brutalnością. Drużyny liczyły po kilkuset zawodników, którzy podczas rozgrywek niszczyli ulice miast. W związku z ogromnymi szkodami powstałymi podczas sportowej rywalizacji, była ona wielokrotnie zakazywana. Zawodnicy podczas gry w piłkę używali głównie dłoni, rzadko ją kopiąc.

W tym okresie Wielka Brytania stanowiła kolebkę rozwoju przemysłu. Wraz z rozwojem gospodarczym postępował również rozwój cywilizacyjny. Brytyjczycy coraz częściej uprawiali różne odmiany futbolu. Powstanie licznych odłamów gry doprowadziło do spisania pierwszych reguł. Brytyjskie szkoły publiczne, uznały zabawy ruchowe za pozytywnie wpływające na rozwój fizyczny i dyscyplinę młodzieży.

Najstarsze spisane zasady powstały w 1845 r., w mieście Rugby w środkowej Anglii, od którego wzięła się nazwa całej dyscypliny sportu. Gra bardziej w tym okresie przypominała rugby niż piłkę nożną, rzadko używano nóg. Ogromne znaczenie dla rozwoju dzisiejszej piłki nożnej miały przepisy stworzone w Cambridge w 1848 r., które ograniczały przetrzymywanie piłki w ręku. W 1857 roku w Sheffield powstał klub piłki nożnej Sheffield F.C., który w tym samym roku spisał własne zasady gry i te właśnie zasady wprowadzające między innymi rzut wolny, rzut rożny, rzut z autu, a także poprzeczkę, stały się podwalinami dzisiejszych piłki nożnej. Klub ten oficjalnie został uznany przez FIFA za najstarszy klub piłki nożnej na świecie.

W roku 1863 w londyńskiej Freemasons’ Tavern został założony angielski związek piłki nożnej „Football Association”. Działacze tej organizacji wprowadzili zakaz biegania z piłką w rękach. Dopuszczalne było jedynie złapanie piłki i natychmiastowe jej wykopanie. W roku 1871 powstał ogólnokrajowy związek rugby „ The Rugby Football Union”, co doprowadziło do rozdzielenia piłki nożnej od rugby.Oczywiście na przestrzeni lat przepisy zmieniały się wielokrotnie i ewoluują do dnia dzisiejszego. Wprowadzono zmiany przepisów rzutu karnego, a także sędziowania. W roku 1902 po raz pierwszy na boisku do piłki nożnej pojawiło się pole karne, a 56 lat później wprowadzono zmiany zawodników. Piłka nożna zbliżyła się do swojego obecnego kształtu coraz bardziej. W 1970 roku sędziowie otrzymali prawo karania piłkarzy za brutalne zagrania – pojawiły się kartki. Natomiast w latach 1995/1996 zmieniono punktację za zwycięstwo z 2 na 3 punkty.

Oto kilka ważnych kart z historii rozwoju piłki nożnej, o których należy pamiętać:

– w 1871 na Wyspach Brytyjskich przeprowadzono pierwsze na świecie rozgrywki piłki nożnej o zasięgu ogólnokrajowym. Rozgrywki FA Cup przetrwały do dnia dzisiejszego.

– kolejną datą w historii piłki nożnej, która zasługuje na uwagę jest 30 listopada 1872 r. Tego dnia w Szkocji odbył się pierwszy w historii oficjalny mecz międzypaństwowy Szkocja – Anglia zakończony remisem 0-0.

– piłka nożna rozwijała się coraz bardziej, zyskując sobie tłumy fanów, co doprowadziło do utworzenia w 1888 roku w Anglii pierwszej na świecie Zawodowej Ligi Piłkarskiej.

– W roku 1900 piłka nożna zadebiutowała w Letnich Igrzyskach Olimpijskich w Paryżu. Natomiast nie znalazła się na liście dyscyplin Igrzysk Olimpijskich w 1896 roku w Atenach oraz w 1932 roku w Los Angeles.

– 21 maja 1904 roku, w Paryżu przedstawiciele państw: Belgia, Dania, Francja, Hiszpania, Holandia, Szwajcaria, Szwecja, założyli Międzynarodową Federację Piłki Nożnej (FIFA).

– W roku 1930 w Urugwaju zorganizowano pierwsze Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej, w finale których Urugwaj pokonał Argentynę, a trzecie miejsce zajęły USA.

– 15 czerwca 1954 roku, w Bazylei zawiązana została Europejska Unia Związków Piłkarskich (UEFA), 6 lat później, we Francji, rozegrano pierwsze mistrzostwa o „Puchar Narodów Europy” – zwycięzcą został , Związek Radziecki, który pokonał Jugosławię, i tym samym, został pierwszym Mistrzem Europy. Od roku 1968 używano nazwy „Mistrzostwa Europy.

– w roku 1955 pod szyldem UEFA zorganizowano pierwszy Puchar Europy Mistrzów Krajowych obecnie zwany Ligą Mistrzów. Jeszcze tego samego roku stworzono Puchar Miast Targowych. Rozgrywkach Pucharu Miast Targowych występowały najlepsze drużyny lig, które nie zdobyły mistrzostwa. Na podstawie tych rozgrywek powstał Puchar UEFA, który później razem z utworzonym w 1961 roku Pucharem Zdobywców Pucharów ewaluował w dzisiejszą Ligę Europejską.

Jak zdążyliście zauważyć, że droga jaką przeszła dyscyplina piłki nożnej, aby osiągnąć dzisiejszy kształt była bardzo długa. W świecie istniało wiele różnorodnych gier z użyciem piłki, które z upływem lat przeobrażały się, przewijając przez wiele kultur całego świat. Na uwagę zasługuje fakt, że od początku swojego istnienia piłka nożna zyskała sympatię ludzi niemal, że we wszystkich zakątkach kuli ziemskiej. Uwielbienie dla tej dyscyplin nie maleje. Przyczynia się do tego coraz szybsza i bardzo techniczna gra, którą zachwycają się kibice na wielkich stadionach i przed telewizorami. Ciekawe jak dalej rozwinie się piłka nożna. Będziemy przyglądać się jej dalszym losom bardzo uważnie…